Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng BS CKI Nguyễn Thị Phương Tú, Bệnh viện Từ Dũ Tp.HCM
Phụ nữ mang thai dễ bị viêm âm đạo bởi sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Bên cạnh đó, vi khuẩn, nấm men, vệ sinh cá nhân không đúng cũng là những nguyên nhân gây viêm phụ khoa. Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) ước tính có 1 triệu phụ nữ mang thai mắc viêm âm đạo mỗi năm. Viêm âm đạo khi mang thai có thể dẫn đến kết quả chu sinh kém đặc biệt là sinh non (PTB) và nhẹ cân. Việc xác định và điều trị có thể làm giảm nguy cơ PTB và hậu quả của nó.
Một số tác nhân gây viêm âm đạo khi mang thai
Viêm âm đạo do vi khuẩn
Khi trạng thái khuẩn hệ trong âm đạo bị phá vỡ, mất cân bằng giữa vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại, vi khuẩn kỵ khí phát triển quá mức dẫn đến viêm âm đạo.
Viêm âm đạo do vi nấm
Thường gặp nhất do nấm Candida albicans. Đây là loại nấm men tồn tại bình thường trong âm đạo, khi phát triển quá mức sẽ gây viêm âm đạo.
Viêm âm đạo do Trichomonas vaginalis
Trichomonas vaginalis là một loại ký sinh trùng đơn bào lây truyền qua đường tình dục.
Viêm âm đạo không do vi khuẩn
Âm đạo có thể bị kích ứng khi sử dụng các dung dịch xịt/ thụt rửa âm đạo, quần áo chật, băng vệ sinh …
Chẩn đoán viêm âm đạo khi mang thai
Viêm âm đạo khi mang thai thường được chẩn đoán và điều trị bằng khám lâm sàng, hỏi bệnh sử và làm xét nghiệm.
Các dấu hiệu viêm âm đạo thường gặp
- Thay đổi màu sắc, mùi, lượng dịch âm đạo
- Ngứa hoặc kích ứng viêm đỏ âm hộ, âm đạo
- Đau khi giao hợp
- Tiểu rát, buốt
Đặc điểm dịch tiết âm đạo theo nguyên nhân
 |
|
Các xét nghiệm để chẩn đoán viêm âm đạo ở phụ nữ 3 tháng đầu thai kỳ
Bệnh nhân sẽ được lấy dịch âm đạo xét nghiệm tìm vi khuẩn, virus hoặc nấm men, đo độ pH trong âm đạo….Thường phát hiện các tế bào bằng cách soi kính hiển vi, đôi khi phải nuôi cấy.
Điều trị viêm âm đạo khi mang thai 3 tháng đầu
Viêm âm đạo khi mang thai gây nhiều bất lợi cho con vì thế việc điều trị là rất cần thiết. CDC (Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh) khuyên rằng tất cả phụ nữ mang thai có triệu chứng viêm âm đạo do vi khuẩn nên được kiểm tra và điều trị. Do đó tất cả phụ nữ mang thai 3 tháng đầu nên được khám âm đạo và sàng lọc bệnh viêm âm đạo để điều trị kịp thời.
Tùy thuộc nguyên nhân gây viêm âm đạo bác sĩ sẽ có cách điều trị khác nhau.
Điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn
Thường được điều trị bằng kháng sinh. Hai loại kháng sinh thường dùng là Metronidazole và Clindamycin. Tốt nhất dùng trước 20 tuần có thể ngăn ngừa nguy cơ sinh non.
Đối với viêm âm đạo trong 3 tháng đầu thai kỳ, nên sử dụng gel metronidazole bôi tại chỗ (âm đạo) để tránh các tác động của thuốc. Tuy nhiên kháng sinh cũng có thể tiêu diệt vi khuẩn có lợi trong âm đạo, do đó chỉ sử dụng khi cần thiết và do bác sĩ chỉ định.
| Cách hành động tốt nhất rất có thể là giúp âm đạo của chúng ta tự chữa lành bằng cách đưa vi khuẩn tốt trở lại đảm nhiệm. Các lựa chọn đáng để thử, thay vì dùng thuốc kháng sinh, có thể bao gồm một loại vi khuẩn có lợi cho âm đạo với các vi chất dinh dưỡng lành mạnh cần thiết cho hệ sinh thái âm đạo khỏe mạnh (chẳng hạn như sắt, kẽm và mangan). |  |
Điều trị viêm âm đạo do nấm
Điều trị nhiễm trùng nấm men khi mang thai một cách an toàn bằng nhiều loại kem hoặc thuốc đạn chống nấm điều trị tại chỗ (bôi hoặc đặt âm đạo. Một số thuốc có thể dùng cho phụ nữ mang thai như: Clotrimazole, Miconazole, Terconazole.
Miconazole đặt âm đạo ít được hấp thu qua đường toàn thân nên không gây hại cho sức khỏe của người mẹ và thai nhi ở giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ.
Clotrimazole dạng đặt âm đạo không gây hại cho thai nhi ở 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ. Không nên dùng đường uống trong thai kỳ, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng nấm men có thể truyền sang miệng của bé trong khi sinh. Đây được gọi là bệnh tưa miệng và được điều trị hiệu quả bằng Nystatin.
Điều trị viêm âm đạo do nhiễm Trichomonas
Một số thuốc kháng sinh uống như: Metronidazole và Tinidazole có thể điều trị Trichomonas. Hạn chế sự lây nhiễm Trichomonas bằng cách sử dụng bao cao su khi quan hệ.
Các biện pháp phòng ngừa viêm âm đạo khi mang thai
- Tăng cường giữ vệ sinh vùng kín, tránh ẩm ướt.
- Mặc quần áo thông thoáng, thấm hút tốt, cho phép không khí lưu thông. Điều này giúp làm giảm độ ẩm vùng âm đạo, ngăn nấm phát triển
- Không thụt rửa âm đạo
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục
- Ăn nhiều sữa chua giúp hạn chế viêm phụ khoa hiệu quả
- Hạn chế đường, chất ngọt…làm tăng bài tiết dịch âm đạo
Viêm âm đạo khi mang thai nếu được khám và điều trị kịp thời giúp giảm nguy cơ bất lợi cho mẹ và thai. Vì vậy phụ nữ có thai cần được khám thai đầy đủ và báo cho bác sĩ của mình biết nếu có sự thay đổi về tiết dịch âm đạo. Không tự ý chẩn đoán và mua thuốc điều trị sẽ làm phá vỡ hệ vi khuẩn trong âm đạo khiến việc điều trị trở nên khó hơn.
